SÂU TƠ (Plutella xylostella)
là loài sâu gây nguy hại nhất với cây họ Thập tư (Cruciferae) đậc biệt trên cây bắp cải.
Trưởng thành là loài bướm nhỏ, thân dài 6-12mm, cánh trước có màu xám nhạt, hai cạnh của cánh sau có rìa lông dài. khi đậu xếp cánh xuôi theo thân và dựng đứng phía trên thân mình đuôi cánh hơi nhô lên cao, đầu có râu dài 3-4 mm hướng về phía trước cử động linh hoạt.
Trứng rất nhỏ hình bầu dục dài 0,4 mm rộng 0.25 mm màu xanh vàng hay vàng nhạt, trứng được đẻ rải rác hay thành từng đám bám ở mặt dưới lá.
Sâu non màu xanh vàng nhạt, thân thon, có nhiều lông ngắn màu đen, rải rác có những đốm nhỏ màu đen.
Kén trắng màng tơ thưa, nhộng thon có màu xanh chuyển sang vàng, sắp nở có màu nâu.
Bướm hoạt động mạnh về đêm, mạnh nhất từ chập tối đến nửa đêm, bướm đẻ trứng rải rác hoặc từng cụm hay theo dây dọc ở mặt dưới lá, trung bình mỗi con cái đẻ từ 100-150 trứng. bướm có thể sống đến 2 tuần.
Bườm trưởng thành vòng đời sâu tơ
Sâu non mới nở gặm biểu bì tạo thành những đường rãnh nhỏ ngoằn ngoèo, sâu lớn ăn toàn bộ biểu bì lá làm cho lá thủng lỗ chỗ gây giảm năng suất và chất lượng rau.
Vòng đời trung bình 20-30 ngày, trong đó giai đoạn trứng 3-5 ngày, sâu non 12-15 ngày, nhộng 3-4 ngày, bướm đẻ trứng 3-4 ngày.
Biện pháp phòng trừ:
- Thường xuyên vệ sinh đồng ruộng.
- Trồng xen các loại cây tiết ra mùi khó chịu như cà chua, hành tỏi…để ngăn ngừa bướm sâu tơ đến đẻ trứng. sâu tơ có khả năng kháng thuốc rất cao do đó để phòng trừ sâu tơ mang lại hiệu quả cần áp dụng qui trìnhIPM (quản lý dịch hại tổng hợp) luân canh với cây trồng không phải họ thập tự hay xen canh với họ cà (và chua, cà tím, ớt, khoai tây ) có thể hạn chế 50% lượng sâu tơ.
- Đặt Bẫy dính màu vàng: bẫy bằng nhựa màu vàng, hình trụ, đường kính 25cm, cao 25cm; được quét 1 lớp dung dịch dính có 5% polybutane. Bẫy được treo cách ngọn cây 10 – 30cm, khoảng 20 bẫy/sào Bắc Bộ. Sau 1 tuần quét lại dung dịch cho bẫy. Cũng có thể sử dụng bẫy đèn ánh sáng xanh từ lúc tối đến 3 giờ sáng để bắt bướm sâu tơ.
- Trồng cây trong nhà lưới.
- Tưới phun mưa lúc trời mát để hạn chế sự giao phối của bướm.
- Có thể dùng các loại thuốc sau:
Các loại thuốc sinh học hoạt chất Abamectin như Abatin 5.4 EC, hoạt chất Emamectin như Tungmectin 5EC, Tasieu , hoạt chất Diafenthiuron như Pegasus, Pesieu…
Các thuốc trừ sâu vi sinh Bacillus thuringiensis như : Biocin, Delfin…
Các thuốc trừ sinh học điều tiết sinh trưởng chống lột xác của côn trùng như Atapron 5EC hoặc thuốc Captain 35SC đem lại hệu quả rất cao, một số thuốc khác khá tốt như Match, Success…
Nên sử dụng luân phiên các loại thuốc nêu trên để hạn chế tính kháng thuốc.
Các loại thuốc trên đều có bán tại Cửa hàng thuốc Bảo vệ thực vật Tuấn Cúc 92 Quốc lộ 20, thi trấn Liên Nghĩa, Đức Trọng, Lâm Đồng. ĐT:063.3844089.
Kỹ sư Đào Huy Tuấn
